Natuur en Bos van de Vlaamse Overheid lanceert jaarlijks de projectoproep ‘Natuur in je buurt’, waarvan het thema voor 2019 “Natuur en gezondheid” was. In dit kader werkte Noorderhart Mariaziekenhuis in Pelt samen met het Regionaal Landschap Lage Kempen, en met financiële steun van Natuur en Bos, een project uit rond de buitenomgeving van het ziekenhuis. 15 jaar na de opening van het ziekenhuis kon de buitenomgeving grondig onder handen genomen worden. En het resultaat mag er zijn: een zorgbelevingstuin waar zowel patiënten, personeel, bezoekers als omwonenden dagelijks van kunnen genieten. Bovendien is deze groeninrichting een plus op therapeutisch vlak.
Dirk Van Gorp, directeur Facilitaire diensten van Noorderhart: “Van onze patiënten, bezoekers en personeel vingen we signalen op dat een inspirerende buitenomgeving hen wel leuk leek. De patiënten willen eens van hun kamer om een luchtje te scheppen, voor het personeel is een aangename buitenruimte een welkome afleiding tijdens hun middagpauze en ook de bezoekers zagen een tuin wel zitten. Wij hadden al langer het idee om iets met het grasveld te doen, maar de tijd en middelen ontbraken ons om hier effectief werk van te maken. Onze corebusiness is patiënten verzorgen. Via het gemeentebestuur van Pelt hoorden we dat het Regionaal Landschap Lage Kempen op zoek was naar partners om een vergroeningsproject mee te realiseren. Met het regionaal landschap haalden we de juiste expertise in huis en werd de inrichting van onze belevingstuin een haalbare kaart.“
Wat een jaar geleden nog een kale, droge gazonvlakte was met diepe wateropvangbekkens die volledig afgesloten was voor het publiek, is nu een openbare biodiverse tuin waar zowel patiënten, bezoekers, personeel als omwonenden van kunnen genieten.
Ilse Plessers, projectcoördinator Regionaal Landschap Lage Kempen: “We richtten een interne projectwerkgroep op bestaande uit personeel van verschillende afdelingen. Zij hadden enkele leuke ideeën om de buitenruimte mee vorm te geven en deel te laten uitmaken van de ziekenhuiswerking. Het Regionaal Landschap ging met deze input aan de slag. We vormden de grasvlakte om tot een belevingstuin met aromatische kruiden, hagen, fruithagen, bloembollen, een bloemenweide, hoogstammige bomen en fruitbomen. Vanuit de belevingstuin werd een verbinding gemaakt met het aangrenzende fiets- en wandelpad zodat bezoekers vanuit het centrum van Pelt er ook van kunnen genieten. Er werd een semi-verhard rolstoelvriendelijk pad aangelegd met rust- en picknickplekken. De oorspronkelijke diepe wateropvangbekkens werden voorzien van uitstapplaatsen voor amfibieën. Door het gazon niet meer zo vaak te maaien, krijgen wilde bloemen de kans om te bloeien en vinden heel wat insecten er voedsel en een schuilplek. Drie oude zomereiken kregen een verzorgingsbeurt. “
Om zorginstellingen in heel Vlaanderen te inspireren werkten de 16 regionale landschappen een inspiratiegids uit met concrete tips om de buitenruimte van de zorginstellingen te vergroenen. Het is niet toevallig dat alle Vlaamse regionale landschappen dit jaar werken rond het thema natuur en gezondheid.
Bert Lambrechts, gedeputeerde voor leefmilieu en natuur van de provincie Limburg en voorzitter van de Limburgse Regionale Landschappen: “Met de Week van de Zorg voor de deur, vinden we het belangrijk om vergroening van de zorgsector onder de aandacht te brengen. De mogelijkheden om de omgeving van een zorginstelling te vergroenen, zijn talrijk. Denk maar aan de aanleg van rolstoeltoegankelijke paden met rustbanken en schaduwbomen, stilte- en belevingstuinen, natuurlijke bloemenweides, fruitbomen, vijvers, uitkijkpunten, beweeg- en belevingsparcours voor bewoners, dementietuin, een dierenhoekje … Uiteraard is meer natuur goed voor ieder van ons en goed nieuws voor vlinders, bijen, bloemen en vogels die blij zijn met deze biodiverse groene ruimtes. Regionale landschappen zetten ook in op natuurbeleving. Denk maar aan herstelplannen voor trage wegen en het uitbouwen van kwaliteitsvolle wandelgebieden. Zo kan je het landschap in alle seizoenen op zijn mooist verkennen.”
Regionaal Landschap Kempen en Maasland werkt mee aan de vergroening van het Ziekenhuis Oost-Limburg. Zowel op campus Genk als Lanaken wordt het Nationaal Park Hoge Kempen doorgetrokken tot in de ziekenhuisomgeving. In Genk komen er onder andere biodiverse bloemenplukweides, een speelbos bij de kinderpsychiatrie en kan je al van in de inkomhal het wandelpad volgen. In Lanaken wordt een natuurlijk revalidatiepad aangelegd en kan je inpikken op de bestaande wandelroutes.
Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren ondersteunt de aanleg van een landschappelijke belevingstuin van het woonzorgcentrum Puthof in Borgloon. De afgelopen jaren zijn reeds een boomgaard en hagen aangeplant. In een volgende fase komt er een natuurlijke tuin met belevingselementen die bewoners, bezoekers en toeristen met elkaar in contact brengt. De tuin wordt bloemrijk en zintuigprikkelend ingericht. Daarnaast wordt ingezet op het versterken van de biodiversiteit door een aangepast beheer van onder andere de graslanden
Een natuurlijke omgeving rond zorgcentra verbetert de kwaliteit van de zorg én biedt voordelen voor de natuur. Tal van zorginstellingen kiezen om de groene buitenruimte therapeutisch in te zetten.
Minister van Leefmilieu en Natuur Zuhal Demir: ”Het is een open deur intrappen als ik zeg dat de natuur een positieve invloed heeft op mensen. Natuur brengt rust in je hoofd, geeft nieuwe energie en zorgt dat je je beter in je vel voelt. Het effect van natuur op gezondheid is het sterkst voor de meest kwetsbaren onder ons. Het mag dan ook niet verbazen dat zorginstellingen steeds meer inzetten op vergroening van hun buitenruimte. Het creëren van zorggroen zorgt voor betere herstelkansen, zeker als er een grote biodiversiteit aanwezig is. Bij de projectoproep ‘Natuur in je Buurt’ in 2019, konden voor het eerst ook verenigingen of organisaties zoals zorginstellingen projecten indienen. De interesse was ronduit overweldigend. Het Mariaziekenhuis in Pelt legde een prachtige belevingstuin aan waar mensen op hun eigen tempo kunnen herstellen of simpelweg tot rust kunnen komen in groene oase van rust.
