Kleine statuten

Bij wet van 21 december 2018 werd het toepassingsgebied van de arbeidsongevallenwet uitgebreid naar “kleine statuten”. Dit betreffen personen die arbeid verrichten in het kader van een leerwerkcontract.

Een leerwerkcontract is een overeenkomst waarbij het verrichten van arbeidsprestaties (al dan niet betaald) deel uitmaakt van een opleiding, die leidt tot betaalde arbeid.

Voorbeelden hiervan zijn de stageovereenkomst alternerende opleiding, de beroepsinlevingsovereenkomst en de -stage, de overeenkomst individuele beroepsopleiding in de onderneming…

Op de website van FEDRIS, het Federaal agentschap voor beroepsrisico’s, is een niet-limitatieve lijst gepubliceerd van stagevormen die vallen onder het toepassingsgebied van kleine statuten.

Vanaf 1 januari 2020 zal de arbeidsongevallenwet van toepassing zijn op deze kleine statuten.

Werkgever

De werkgever van de kleine statuten zal dan ook vanaf 1 januari 2020 verplicht zijn om een arbeidsongevallenverzekering te voorzien voor deze personen.

Bij leerwerkcontracten stelt zich evenwel de vraag wie als verzekeringsplichtige werkgever aanzien dient te worden. Bij de contracten zijn immers doorgaans drie partijen betrokken:

  • de persoon die de arbeid verricht in het kader van het leerwerkcontract;
  • de onderneming die de stage verleent en bij wie de persoon wordt tewerkgesteld;
  • de instantie die de stage organiseert.

Een koninklijk besluit van 29 juli 2019 verduidelijkt thans wie er als werkgever aanzien dient te worden en wie aldus de arbeidsongevallenverzekering voor de kleine statuten moet voorzien.

In principe wordt de instantie die de opleiding organiseert (zoals bijvoorbeeld de VDAB, Syntra, Actiris…) aanzien als werkgever.

Voor een aantal opleidingen is evenwel de onderneming die de stage verleent, verantwoordelijk voor het afsluiten van de arbeidsongevallenverzekering. Dit is onder meer het geval bij de beroepsinlevingsovereenkomsten en -stages, de overeenkomsten individuele beroepsopleiding in de onderneming,…

Ook hieromtrent biedt de lijst op de website van FEDRIS meer duidelijkheid.

Arbeidsongevallenverzekering en Dimona-aangifte

De persoon die conform het koninklijk besluit van 29 juli 2019 als werkgever wordt beschouwd, zal vanaf 1 januari 2020 een arbeidsongevallenverzekering moeten afsluiten voor de kleine statuten, alsook is deze verantwoordelijk om een Dimona-aangifte te verrichten bij de RSZ (zie hiervoor de tussentijdse RSZ-instructies).

Stelsel van dekking en schadeloosstelling

Er bestaan twee stelsels van dekking en schadeloosstelling voor de kleine statuten:

  • een algemeen stelsel “F1” waarbij de ongevallen bij/de trajecten van en naar de opleidingsinstelling en de stageverlenende onderneming gedekt worden;
  • een specifiek stelsel “F2” waarbij enkel de ongevallen bij/de trajecten van en naar de stageverlenende onderneming gedekt worden.

Uit de lijst van FEDRIS blijkt onder welk stelsel men valt.