Enige tijd geleden voorzag de wetgever in een gefaseerde optrekking van het geboorteverlof.
Voor kinderen die geboren werden vanaf 1 januari 2021 werd het geboorteverlof opgetrokken naar 15 dagen (in plaats van 10 dagen voorheen).
Voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2023 wordt dit geboorteverlof verhoogd naar 20 dagen.
De omzetting van de Richtlijn 2019/1158 en het regeerakkoordengagement om alle type werknemers in staat te stellen om het recht op geboorteverlof effectief op te nemen, noopten tot een grondige herziening van het bestaande geboorteverlof.
Situering ‘geboorteverlof’
Een werknemer kan omwille van de geboorte van een kind, waarvan de afstamming langs zijn zijde vaststaat, gedurende vijftien dagen vanaf de dag van de bevalling geboorteverlof opnemen.
Indien de afstamming niet vaststaat, wordt het recht opengesteld naar andere begunstigden.
Voor geboortes die plaatsvinden vanaf 1 januari 2023 wordt dit recht opgetrokken naar 20 dagen.
Dit recht dat gekend was onder de term ‘vaderschapsverlof’ luistert voortaan naar de meer generieke term ‘geboorteverlof’.
De werknemer kiest voor een al dan niet aansluitende opname van deze dagen binnen de 4 maanden vanaf de dag van de bevalling.
De voorwaarde dat het kind zijn hoofdverblijfplaats moet hebben bij diegene ten aanzien van wie de afstemming vaststaat en/of met wie de betrokken werknemer samenwoont, speelt niet meer indien het kind levenloos wordt geboren. Dit dient om het recht op geboorteverlof open te stellen in dergelijke tragische omstandigheden.
In acht te nemen formaliteiten
De werknemer die geboorteverlof wil opnemen, moet de werkgever hiervan nu vooraf verwittigen, m.a.w. uiterlijk voor de start van de dagtaak. Dit kan zowel schriftelijk als mondeling gebeuren.
Voorheen stond deze verplichting niet uitdrukkelijk beschreven.
Sancties sociaal strafwetboek
Een sanctie van niveau 2 wordt voorzien voor de werkgever, zijn aangestelde of lasthebber die:
Het geboorteverlof niet heeft toegekend aan de werknemer die er recht op heeft;
De duur of de voorwaarden van het geboorteverlof niet in acht nam.
De geldboete wordt vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers.
Bijzondere ontslagbescherming
Principe
Werkgevers mogen geen handelingen stellen die ertoe strekken eenzijdig een einde te maken aan de arbeidsovereenkomst van de werknemer die geboorteverlof opneemt, behalve om redenen die vreemd zijn aan de opname van het geboorteverlof.
De periode waarin de bijzondere ontslagbescherming genoten wordt, wordt gewijzigd. Dit onder meer omdat de ontslagbescherming startte vanaf de schriftelijke kennisgeving aan de werknemer niettegenstaande het ontbreken van een wettelijke verplichting om het geboorteverlof schriftelijk aan te vragen.
Daarnaast eindigde de ontslagbescherming 3 maanden na de kennisgeving. Dit leidde ertoe dat bepaalde werknemers die geboorteverlof opnamen niet meer van de bijzondere ontslagbescherming genoten.
De ontslagbescherming vangt nu aan vanaf het ogenblik van de kennisgeving aan de werkgever en uiterlijk op de eerste dag van het geboorteverlof. Ze eindigt vijf maanden te rekenen vanaf de dag van de bevalling.
Bovendien wordt elke handeling van de werkgever na afloop van deze periode die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de arbeidsovereenkomst van de werknemer en waarvoor tijdens deze periode enige voorbereiding werd getroffen, gelijkgesteld met een ontslag door de werkgever tijdens de periode van bescherming. Onder het treffen van enige voorbereiding wordt eveneens begrepen, het nemen van de ontslagbeslissing.
Ontslagmotivering opvragen mogelijk
De werknemer kan de werkgever vragen om de redenen die ten grondslag liggen aan het ontslag schriftelijk te kennen.
Bewijs
De werkgever draagt de bewijslast.
Sanctie
Het niet-respecteren van de bijzondere ontslagbescherming bij geboorteverlof wordt gesanctioneerd met een forfaitaire vergoeding gelijk aan het loon voor 6 maanden (voorheen: 3 maanden). Dit komt bovenop de verbrekingsvergoeding die eventueel verschuldigd is.
Niet-hernieuwing van tijdelijke arbeidsovereenkomst/arbeidsovereenkomst bepaalde tijd
Principe
Om te vermijden dat werknemers tewerkgesteld met tijdelijke arbeidsovereenkomsten de facto moeilijk of bijna onmogelijk hun geboorteverlof kunnen opnemen, wordt een wettelijk vermoeden gecreëerd waarbij het niet vernieuwen van een dienstbetrekking verband houdt met de opname van het geboorteverlof.
Dit speelt indien de werkgever op de hoogte is van de geboorte van een kind waarvoor de werknemer geboorteverlof kan opnemen.
Ontslagmotivering opvragen mogelijk
De werknemer kan de werkgever vragen om hem schriftelijk in kennis te stellen van de redenen voor de niet-hernieuwing van de betrokken arbeidsovereenkomst.
Bewijs
De werkgever dient te bewijzen dat de niet-hernieuwing van de betrokken arbeidsovereenkomst vreemd is aan de geboorte van het kind.
Sanctie
Indien de ingeroepen reden tot staving van de niet-hernieuwing van de betrokken arbeidsovereenkomst niet vreemd is aan de geboorte van het kind, of bij ontstentenis van reden, zal de werkgever aan de werknemer een forfaitaire vergoeding betalen die gelijk is aan het brutoloon voor drie maanden.
Info en Bron: Easypay Group Pelt
Website: www.easypay-group.com
Telefoon: 011 53 18 38
Adres : Industrielaan 16, 3900 Pelt
